Fundacja rodzinna jako narzędzie sukcesji

W dzisiejszych czasach przedsiębiorstwa rodzinne stanowią istotny filar gospodarki, przekazując nie tylko bogactwo materialne, ale także wartości i tradycje z pokolenia na pokolenie. Jednak proces sukcesji w takich firmach często staje przed wieloma wyzwaniami, zwłaszcza związanymi z zarządzaniem majątkiem oraz ochroną interesów rodzinnych. W odpowiedzi na te potrzeby, w dniu 6 lutego br., Prezydent RP podpisał ustawę wprowadzającą do polskiego systemu prawnego instytucję fundacji rodzinnej.

Fundacja rodzinna ma na celu ułatwienie procesu sukcesji przedsiębiorstw rodzinnych poprzez efektywne zarządzanie ich majątkiem oraz zabezpieczenie interesów rodziny. Jest to innowacyjne narzędzie, które umożliwia skuteczne przeprowadzenie sukcesji, zachowując jednocześnie ciągłość działalności biznesowej i chroniąc wartości rodzinne.

Zgodnie z przepisami ustawy, fundacja rodzinna może być zakładana przez osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych lub kilka takich osób wspólnie. Proces założenia fundacji wymaga sporządzenia przez notariusza aktu założycielskiego lub testamentu, który zawiera oświadczenie o utworzeniu fundacji rodzinnej. Istotne jest również określenie kręgu beneficjentów oraz zakresu ich uprawnień, co stanowi prerogatywę fundatora.

Jednym z kluczowych aspektów funkcjonowania fundacji rodzinnej jest zarządzanie majątkiem firmy rodzinnej. Ustawa ogranicza możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez fundację, co ma na celu minimalizację ryzyka związanego z zarządzaniem majątkiem oraz ochronę jego integralności. Niemniej jednak fundacja może podejmować określone czynności gospodarcze, takie jak zbywanie mienia, udzielanie pożyczek czy uczestnictwo w spółkach handlowych.

Kluczowym zagadnieniem jest również kwestia opodatkowania fundacji rodzinnej. Dochody fundatora oraz beneficjentów otrzymane z fundacji nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Niemniej jednak nabywanie świadczeń oraz mienia w związku z rozwiązaniem fundacji podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Warto zauważyć, że fundacje rodzinne są objęte podmiotowym zwolnieniem od podatku dochodowego od osób prawnych.

Ustawa o fundacji rodzinnej wprowadza również istotne zmiany w prawie spadkowym, dotyczące m.in. zachowku oraz odpowiedzialności fundacji za zobowiązania alimentacyjne fundatora. Fundacja rodzinna może stanowić ważne zabezpieczenie finansowe dla osób, wobec których fundator ma obowiązki alimentacyjne, chroniąc ich interesy w przypadku egzekucji z majątku fundatora.